Aan de slag met onderwijsvernieuwing

Onderwijs als facilitator.

MBO scholen zijn over het algemeen betrokken bij de formele opleiding van studenten. Er wordt geleerd om een diploma te halen, dat aan in kwalificatiedossiers vastgelegde eisen moet voldoen. Hiervoor vinden op school allerlei activiteiten plaats, zoals theorielessen, practica en door de school opgezette projecten om aan de kwalificatie-eisen te voldoen. Daarnaast gaan studenten interacties aan met collega studenten en leraren waarbij ook persoonlijke ontwikkeling vorm krijgt. Er wordt kortom op school veel geleerd, maar niet alles wordt op school geleerd. Vooral het gedrag dat nodig is om succesvol te zijn wordt in de praktijk binnen bedrijven geleerd.

Een van de uitdagingen voor bedrijven is het op peil houden van hun personeelsbestand. Aan de ene kant komen er steeds minder jongeren, aan de andere kant kiezen steeds minder jongeren voor een carrière in de voeding. Dit is de reden dat bedrijven, nog meer dan in het verleden zich moet richten op zij-instroom vanuit andere beroepen en het zelf of met collega bedrijven opleiden van personeel. Op dit moment groeit dan ook de vraag naar nieuwe trajecten, met maatwerk, kortere studietijd, aansluitend aan wat het bedrijf nodig heeft.

Dit vraagt om een andere inzet van docenten. Ze zullen zich meer en meer moeten gaan bezighouden met het ontwerpen van maatwerktrajecten. Deze trajecten worden samen met bedrijven opgezet om omissies in kennis, vaardigheden en houding bij (toekomstige) werknemers op te vullen. Ook zullen docenten meer naar de bedrijven gaan om daar ter plekke stukken van opleidingen uit te voeren, waarbij studenten vanuit de school en werknemers van bedrijven gaan samenwerken om samen te leren door samen te werken in projecten. Dit vraagt van scholen en docenten een meer open houding richting bedrijfsleven. En van bedrijven een meer open houding richting de opleider.

Een van de belangrijkste manieren van leren is het leren van fouten. Voor bedrijven wordt het lastiger om werknemers op de werkplek fouten te laten maken, dat leidt meteen tot economische schade. Een plek om fouten te maken is een school. Op school kun je productieprocessen nabootsen. Wanneer er fouten worden gemaakt kan hierop worden gereflecteerd, zodat geleerd kan worden van een fout. Wanneer werknemers productieprocessen kunnen inoefenen op school kunnen fouten in productie worden voorkomen. Scholen bieden dit soort mogelijkheden aan voor bedrijven. Ook hier kunnen maatwerktrajecten worden aangeboden.

Binnen het project wendbaar vakmanschap worden nieuwe hybride leeromgevingen ontwikkeld die een combinatie zijn van school en bedrijf. Hierdoor kunnen werknemers en studenten leren in een omgeving die de uitdaagt het gedrag te laten zien dat hoort bij een werkomgeving waarbij wel de ruimte is om fouten te maken en te leren.